Geleceğin yeni nesil işlerine yönelik iş gücü yetiştirmeliyiz

21.01.2025 tarihinde yayınlanmıştır.

Başarsoft Yönetim Kurulu ve TOBB Türkiye Yazılım Meclisi Yazılım İhracatı Komite Başkanı Alim Küçükpehlivan, Bloomberg HT’de Zeynep Özyol’un sunduğu 60 Dakika programının canlı yayın konuğu oldu.

Programda, yetenek ihtiyacındaki değişimlerden, 2025 yılı yazılım sektörünü neler beklediğine; dijitalleşme ve harita süreçlerinin üretim planlamalarına etkisinden, üretim mekanizmalarının Kuzey Afrika eksenine kaymasına kadar pek çok konu gündeme geldi.

 

“2024 çok kolay geçmedi. Özellikle yurt dışına ihracat yapan ve yurt dışı girdileri ile çalışan işletmeler açısından biraz sıkıntılıydı. Fakat bu süreçte geleceğe yatırım yapan ve öngörüleri düzgün planlayan firmalar 2025’i rahat geçirecek.”

“Yani siz çok iyi kod yazdığınız zaman, artık aranır eleman olmaktan biraz daha geri düşüyorsunuz; ama yapay zeka ile çalışıp data hazırlayabilen, bunun iç görüleri ile işletmelere kararlar oluşturabilecek bilgi altyapıları oluşturan kişiler, daha çok öne çıkacak.”

“ABD’nin IT altyapısının neredeyse yüzde 80’i Hintliler tarafından çalıştırılıyor diyebiliriz. Dolayısıyla ABD’nin IT’si dediğimizde, aslında ithal edilmiş bir işgücünden de bahsediyoruz. Dolayısıyla Hint bilişim sektörü de dünyanın büyük oyuncularından olmaya devam edecek görünüyor.”

“Geleceğin yeni nesil işlerine yönelik iş gücü yetiştirilmesi konusunda maalesef geride kaldık. Ülkemizde birçok bilişim mezunu veren okulda, bırakın güçlü yapay zeka bilgisayarlarını, mevcut bilgisayarları bile 10-15 yıl öncesine ait teknolojiler içeren laboratuvarları var. Dolayısıyla şimdiden

bu alanda yatırım yapmaya başlamazsak, 5-10 yıl sonra bunun acı sonuçlarını görmeye başlayacağız”

“Özellikle Kuzey Afrika. Hem Çin şirketleri hem de Avrupa şirketleri tarafından çok ciddi yatırım alacak. Biz bu durumu da göz önüne alarak, yeni dünyayı ona göre okuyor olmamız lazım. Bizim sektör açısından da yeni nesil işler için eğitim altyapısını ciddi şekilde elden geçirmemiz lazım.”

Yeni Nesil İşgücü Yetiştirmemiz Lazım

Mesleklerin geleceğine ilişkin veriler ve yetenek ihtiyacındaki değişimler açısından bakıldığında, ülkemizin gerekli yatırımları şimdiden yapması gereğine vurgu yapan Küçükpehlivan, aksi takdirde 5-10 yıl sonra bu durumun acı sonuçlarının görülmeye başlanacağını söyledi. Küçükpehlivan, “Geleceğin yeni nesil işlerine yönelik iş gücü yetiştirilmesi konusunda, maalesef geride kaldık. Ülkemizde birçok bilişim mezunu veren okulda, bırakın güçlü yapay zeka bilgisayarlarını, mevcut bilgisayarları bile 10-15 yıl öncesine ait teknolojiler içeren laboratuvarları var. Dolayısıyla şimdiden bu alanda yatırım yapmaya başlamazsak, 5-10 yıl sonra bunun acı sonuçlarını görmeye başlayacağız” dedi.

Yazılımcılar Beyaz Yaka mı, Mavi Yaka mıdır?

Son zamanlarda yazılımcılar için ‘Beyaz yaka mı, mavi yaka mıdır?’ tarzı tartışmalar yaşandığına işaret eden Küçükpehlivan, bu konuda yapay zekanın etkisine dikkat çekti. Küçükpehlivan, “Aslında dijital ekonominin beyaz yakası değil, mavi yakası olduğu görüşü ağırlık basmaya başlıyor. Çünkü yazılımları geliştirenler mavi yakaya doğru dönecek. Bunları kullanıp bilgi ile harmanlayıp iş yapabilecek yeni nesil işler, artık daha çok önem kazanacak. Yani siz çok iyi kod yazdığınız zaman, artık aranır eleman olmaktan biraz daha geri düşüyorsunuz; ama yapay zeka ile çalışıp data hazırlayabilen, bunun iç görüleri ile işletmelere kararlar oluşturabilecek bilgi altyapıları oluşturan kişiler, daha çok öne çıkacak. Bu konuda yeni yetenekler oluşması gerekecek. Dolayısıyla Türkiye zaten yazılımcı açığı ile geriden gelirken, böyle bir aşamada bazı hazırlıklar yapılsa da, dünya bizden çok daha hızlı gittiği için burada geri kalıyoruz” dedi.

“İhtiyaçları Öngörüp, Ona Göre Üretim Planı Yapabilmeli”

Yeni ekonomi de para kazanabilecek işlerin, yazılımı ne derece kendi sektörüne uyguladığına göre şekilleneceğini ifade eden Küçükpehlivan şu örneği verdi: “Yani artık bir elektrikli arabadaki yazılımın değeri, diğerinin üç katı yeteneğe sahipse; bunun yarattığı değer farkı belki de 10 kat oluşuyor. Yani bugün bir ayakkabı üretimi de yapıyor olsanız, fabrikanızı dijitalleştirmeniz ve üretim süreçlerinizi takip ediyor olmanız ve buna göre pazarı da takip ederek hangi tür ayakkabıların ihtiyaç olacağını da öngörüp ona göre üretim planlaması yapıyor olmanız gerekiyor ki gelecekte de işinizi yapmaya devam edebilin.”

Trump Yönetiminin Olası Sonuçları

ABD seçimleri sonrasında Trump yönetiminin, özellikle ABD-Çin ekseninde ciddi anlamda tedbirler alacağını vurgulayan Küçükpehlivan, ancak bu tedbirlerin daha çok hastalık çıktıktan sonra ateşin düşürülmesine yönelik tedbirler gibi olacağını söyledi. Uzun soluklu tedbirler açısından da

Küçükpehlivan, şunları söyledi: “Trump, özellikle Elon Musk üzerinden ciddi anlamda iş gücü ve yeni nesil ekonomiye yön verecek bir akıl setine değer verdiğini gösteriyor. Trump her ne kadar çılgın fikirleriyle, bazı soru işaretlerini beraberinde getirsede; bu tür dış akılı iyi kullanmaya hazır, esnek yapısı ile ABD ekonomisine yön verecek görünüyor.”

“Kuzey Afrika’nın Çok Ciddi Yatırım Alacağını Öngörüyorum”

Avrupa Birliği’nin, özellikle pandemi sonrası kayan üretim mekanizmalarını Çin yerine Türkiye’ye almasını beklediklerini; ancak bu eksenin daha çok Afrika’ya kaydığına dikkat çeken Küçükpehlivan, “Ben burada Afrika’nın gittikçe daha da öne çıkacağını öngörüyorum. Özellikle Kuzey Afrika. Hem Çin şirketleri hem de Avrupa şirketleri tarafından çok ciddi yatırım alacak. Biz bu durumu da göz önüne alarak yeni dünyayı ona göre okuyor olmamız lazım. Bizim sektör açısından da yeni nesil işler için eğitim altyapısını ciddi şekilde elden geçirmemiz lazım. Neredeyse 90 milyonluk nüfusumuz var; ancak üst seviye yetenek havuzumuz, bize benzer gelişmiş ülkelere göre bu oranın çok çok altında” dedi.

Afrika Tercihi Neden?

Afrika tercihine ilişkin olarak Küçükpehlivan şunları söyledi: “Afrika tercihi iki sebepten. Birincisi orada İngilizce ve Fransızca konusunda sorun yok. Yabancı dilleri çok uygun ve maliyetleri az. Öte yandan lojistik, ulaşım kolaylıkları var. Kültür olarak da tanıyabildikleri ve entegre olduklarını düşündükleri bir altyapıları var. Bugün Avrupa’ya gidecek olursanız. Fransa’dan İngiltere’ye birçok ülkede çok sayıda Afrikalıyı göreceksiniz.”

“ABD’nin IT Altyapısının Neredeyse Yüzde 80’i Hintli”

İhmal edilmemesi gereken bir de Hindistan etkisi olduğuna dikkat çeken Küçükpehlivan, Hindistan’ın Çin gibi kolaylıkla bloke edilebilecek durumda olmadığını söyledi. Küçükpehlivan, “ABD’nin IT altyapısının neredeyse yüzde 80’i Hintliler tarafından çalıştırılıyor diyebiliriz. Dolayısıyla ABD’nin IT’si dediğimizde, aslında ithal edilmiş bir işgücünden de bahsediyoruz. Bunun sebebi de Hindistan’da çok büyük bir kaynak var. Hindistan, kendi pazarı itibariyle bu kaynağı zaten yönetebilecek durumda değil, ihraç ediyorlar. Dolayısıyla Hint bilişim sektörü de dünyanın büyük oyuncularından olmaya devam edecek görünüyor” dedi.

“2025 Büyüme Yılı Olacak”

Sektörün 2025 yılı beklentilerine yönelik olarak Küçükpehlivan, geleceğe yatırım yapan ve öngörüleri düzgün planlayan firmaların, 2025’i rahat geçireceklerini söyledi. 2024 yılının çok kolay geçmediğini ifade eden Küçükpehlivan, “2024, özellikle yurt dışına ihracat yapan ve yurt dışı girdileri ile çalışan işletmeler açısından biraz sıkıntılıydı. Fakat bu süreçte geleceğe yatırım yapan ve öngörüleri düzgün planlayan firmalar, 2025’i rahat geçirecek. Biz bilişim ve yazılım sektörünün dünya da sağladığı gelişmeyi, Türkiye’nin de takip edeceğini öngörüyoruz. 2025 büyüme yılı olacak. Ancak gönül istiyor ki dünya ortalamasının daha da üstünde bir gelişme gösterelim ve arada ki farkı kapatabilelim. Almamız gereken çok yol var” dedi.