Hizmet İhracatçıları Birliği (HİB) tarafından, Sapanca’da gerçekleştirilen ‘Hizmet İhracatı Strateji Konferansı’nda, sorun ve çözüm önerilerinin yanı sıra sektöre ilişkin kısa, orta ve uzun vade stratejiler konuşuldu.
Toplantıya Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve ilgili tüm bakanlık yetkililerinin yanı sıra Sakarya Valisi Yaşar Karadeniz, TİM Başkanı Mustafa Gültepe, HİB Yönetim Kurulu Başkanı Şekib Avdagiç, Sektör Komite ve Temsilcileri katıldı.
Toplantıda yazılım sektörüne ilişkin gündeme gelen temel konular ise:
- • Yazılım sektörüne münhasıran bir İhracatçılar Birliği kurulması.
- • Desteklerin hızlanması ve dövize karşı değer kaybının önlenmesi.
- • Sektörü yönlendiren çok başlı yapıyı, bir merkezi otorite ya da kurulun yönetmesi.
- • Daha zengin ve çeşitli finansman kaynaklarına erişilebilmesi.
- • Yurtiçinde serbest rekabeti engelleyen yapıların düzenlenmesi.
Hemen her sektör için yazılımın vazgeçilmez öneminin vurgulandığı toplantıda, ürünleşme sürecine yapılan desteğin artırılmasının yanı sıra başta lojistik, sağlık, eğitim, yolcu taşıma sektörleri olmak üzere, bir metodoloji dahilinde HİB bünyesinde önce Komiteler arası görüşmeler, ardından da alıcı ile satıcıların bir araya getirileceği buluşmaların planlanması gündeme geldi.
“Alabileceğimiz çok yol var”
Toplantıda yaptığı konuşmasında, yazılım sektörünün doğuştan sürdürülebilir bir sektör olduğunun altını çizen Küçükpehlivan, Türkiye’nin potansiyeline ilişkin olarak İspanya örneğini verdi: “1980’li yıllarda İspanya bizle aynıydı. Nüfusu yaklaşık 40 milyon, yani bizim yarımız kadar. Ancak bilişim ihracatı 15 milyar dolar. Onların beşte biri seviyesindeyiz; dolayısıyla alabileceğimiz çok yol var. Burada şunu da dikkate sunmak lazım. 2003 ile 2023 arasında sektör olarak 225 milyon dolardan, 3,5 milyar dolara çıkmışız. 15 kat büyümüşüz. Son yıllarda hem İhracatçılar Birliği’nin kurulması hem de Ticaret Bakanlığı’nın hizmet ihracatına özel önem göstermesi dolayısıyla, sektör ciddi bir ivmelenme kazandı.”
Sektörle daha fazla istişareye ihtiyaç var
Gidilen yolun doğru olduğunu, ancak birkaç düzeltme ile sektörü daha da hızlı büyütmenin mümkün olduğunu belirten Küçükpehlivan, sektörün daha fazla dinlemesi gereğine dikkat çekti: “Bazı örnekler vermek istiyorum. Aslında bir kök sebep var. Genellikle bizimle ilgili bir yönetmelik değişikliği, bir düzenleme yapılacağı zaman biz biraz geç haberdar oluyoruz. Bizim sektörle ilgili taleplerimiz nedense çok fazla sorulmuyor. Esas yaşadığımız ürettiğimiz her şeyimizin olduğu bu bölgede biraz daha fazla dinlenmeye, konuşulmaya ihtiyacımız var diye düşünüyorum. Çünkü mesela bu 5 Nisan 2024 yönergesinde biz hem çok mutlu olduk; ama bir anlamda da sektör olarak büyük bir hayal kırıklığına uğradık. Dış birim desteği artırılmış çok güzel; fakat onun dışında kalan şeylerde bizim sektörde frene basılmış. Mesela en çok kullandığımız yazılımlarda, ‘Jira’ gibi benzeri yazılımlarda destek kaldırılmış. Halbuki uluslararası sektörlerde üretim yapan herkesin kullandığı ve belli büyüklüğün üstündeki firmaların kullandığı yazılımlar. Ciddi maliyetleri var. Keşke bu konularda o listeler bizlere de gelse, yorum yapabilseydik.”
“Adalet potansiyele göre kurgulanmalı”
Bunun dışında yazılımcı desteğinin azaltıldığını ifade eden Küçükpehlivan, bu durumun hem üyeliklerde hem aidatlarda hem de bu tür organizasyonlara oluşan güvende biraz gerileme yarattığını söyledi. Destekler konusunda eşitlik ve adalet kavramlarına vurgu yapan Küçükpehlivan şunları söyledi: “Bu durumun acilen biraz düzeltilmesi gerektiğini düşünüyorum. Biz yaklaşık yüzde 20-30 oranında büyüyoruz ama potansiyelimiz yüzde 80. Cebinizde 10 bin liranız var. Önünüzde 5 tane işletme var. En çok hangisi para kazandıracaksa 2’şer bin lira değil; parayı en çok kazandıracak olana yatırırsınız. Dolayısıyla desteklerde bu bakış açısının getirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Yani eşitlik adalet değildir; adalet potansiyele göre kurgulanmalıdır diye söyleyebilirim. Yine bize sorulsaydı söylerdik ama anladığımız kadarıyla, ‘birkaç büyük firma desteklerin çoğunu alıyor; onları biraz durduralım’ gibi bir algının oluştuğunu düşünüyoruz.”
